آشنایی با تاریخچه و روند تکمیل دستگاههای خودپرداز

اولین دستگاه خودپرداز بیش از 60 سال پیش در یکی از شعب بانک بارکلیز لندن شروع به کار کرد، همان طور که گفته شده دستگاههای اولیه صرفا عملکردی بیشتر از باجه پرداخت اسکناس نداشتند، اگرچه هنوز هم در بسیاری از کشورهایی که زیرساخت‌های شبکه مالی گسترده وجود ندارد این دستگاهها در همین حد از عملکرد – یعنی پرداخت اسکناس – فعالیت می‌کنند.

نمونه‌های دیگر از این دستگاهها چندماه بعد در نیویورک نیز نصب شد اما به دلیل عدم استقبال مردم در کمتر از شش ماه جمع آوری شد! بعدها به تقلید از عملکرد دستگاههای خودپرداز اسکناس، دستگاههای خودکار چاپ و ارائه اوراق بهادار بانکی نیز ارائه شد که هیچگاه کاربری مستمر پیدا نکرد.

نصب اولین خودپرداز در ایران شامل دو تاریخ متفاوت است. اولین دستگاه خودکار پرداخت اسکناس در سال 1350 شمسی در چند شعبه از «بانک تهران» و در شهر تهران نصب و راه‌اندازی شد.

بعدها دستگاههای دیگری هم در شهرهای اصفهان، شیراز، چالوس، مشهد و تبریز نیز نصب و فعال گردید، جالب است بدانید که تا سال 1352 بیش از 12 دستگاه خمودپرداز اسکناس در ایران فعال بود.

همانطور که گفته شده خدمات بانکداری خودکار در قالب دستگاههای خودپرداز بیشتر جنبه لوکس و تجملی پیدا کرده بود، بعدها با پایان کار بانک تهران و انقلاب ادامه واردات و نصب این گونه دستگاه متوقف شد تا سال 1371 شمسی که مجدد اولین دستگاه خودپرداز پس از انقلاب توسط بانک سپه وارد، نصب و راه‌اندازی شد.

دوره دوم ورود دستگاههای خودپرداز به کشور همزمان با توسعه شبکه بانکی کشور و سوق پیدا کردن مردم به سمت خدمات الکترونیک بود. تا قبل از آن در ایران و سایر کشورهای جهان دستگاه خودپرداز یا پرداخت کننده خودکار پول تنها در زمانی کارایی داشت که بانک تعطیل بود و مشتریان قادر به دریافت اسکناس نبودند.

مشکل فقط این نبود، خدمات اولیه دستگاههای خودپرداز تنها محدود به پرداخت اسکناس بود. با راه‌اندازی شبکه بهمتصل حساب‌های بانکی که در ایران به نام شتاب شناخته شد استفاده از دستگاههای خودپرداز شکل و فر بسیار جدی‌تری به خود گرفت، به شکلی که صنعت بانکداری بدون وجود این نوع دستگاههای خودپرداز پذیرفتنی نیست.