خود دریافت

خوددریافت ها در کنار خودپردازها به کمک بانک ها می آیند

خوددریافت ها مظلومانه در سراسر شهر انتظار شما را می کشند تا کارهای بانکی خود را با آن ها انجام دهید. این در حالی است که بسیاری از مردم اطلاعات کافی از وجود و نحوه کارکرد این دستگاه ها در اطراف خود خبر ندارند. با آیریک تجارت همراه باشید تا سفری به دنیای دستگاه های خوددریافت داشته باشیم.

خوددریافت ها، نسل نوینی از بانکداری غیر حضوری

خبر وارد شدن خوددریافت ها به دنیای بانکی و استفاده رایح مردم از آن، به نسبت خبر تازه ای است. به گونه ای که خیلی از افراد از وجود آن حتی اطلاع هم ندارد و می تواند موجبات شگفتی و حیرت آن ها را نیز فراهم آورد.

دستگاه خود دریافت که به اختصار VTM یا CRS نیز نامیده می شودT به صورت ساده به دستگاهی گفته می شود که قابلیت واریز وجه به حساب را داشته باشد. اگرچه واریز وجه تنها امکان این دستگاه ها نیست اما مهم ترین ویژگی آن ها به شمار می رود. بدیهی است این قابلیت برای کسانی که به مقدار زیاد با پول نقد سر و کار دارند و برای واریز وجه به حساب، باید زمان زیادی را در صف های بانک به انتظار بنشینند بسیار مهم و کاربردی است.

از دستگاه های خوددریافت چه استفاده هایی می توانم بکنم؟

اگر چه ممکن است امکاناتی که هر یک از خود دریافت های بانک های مختلف فراهم می کند با یک دیگر متفاوت باشد اما عمده ترین خدمات آن ها به صورت زیر است:

  •  واریز وجه نقد به حساب، با سقف روزانه 15 میلیون تومان، که در هر مرحله واریز، شما می توانید به صورت بیشینه 100 اسکناس داخل دستگاه قرار دهید. هم چنین اسکناس هایی که برای واریز می توانید استفاده کنید باید بین 1000 تومان تا 100,000 تومان باشد.
  • واریز وجه نقد به صورت آنی به حساب شخص
  • امکان واگذاری چک اشخاص به دستگاه خود دریافت و گرفتن رسید و کپی چک
  • پرداخت قبض های خدماتی
  • دریافت صورت حساب
  • دریافت موجودی حساب

لازم به ذکر است ویژگی های بیشتر مانند انتقال وجه به سایر کارت ها و حساب به صورت مستقیم، امکان دریافت کارت هدیه به صورت آنی، مسدود کردن کارت، فعال کردن کارت، برداشت وجه، خدمات کارت به کارت و .. نیز در بین خدمات دستگاه های خوددریافت دیده می شود. برای اطلاعات بیشتر می توانید سایت مربوط به بانک خود را جست و جو و از امکانات آن با خبر شوید.

آیا خوددریافت ها برای از بین بردن خودپردازها به وجود آمده اند؟

اگر چه به نظر می رسد خود دریافت ها رقیب دستگاه خودپرداز به شمار می آیند اما این طور نیست. هدف اصلی دستگاه های خود دریافت ها کمک به بانکداری و خدمات غیر حضوری آن بوده است. این امر در بانک هایی که تعداد تراکنش ها و مشتریان بیشتری دارند بسیار اهمیت پیدا می کند. سپردن کارهای روتین و رایج به ماشین ها، هم می تواند از هزینه های بانکداری بکاهد و هم در صرفه جویی زمانی و رضایت مندی مشتریان موثر واقع شود.

علاوه بر این تلفیق دستگاه خوددریافت و خودپرداز در آینده نزدیک می تواند به رشد بیشتر دستگاه های خود مشارکتی منجر شود و کسب درآمد از دستگاه های خودپرداز را افزایش دهد. پس بیش از اینکه این دستگاه ها، رقیبانی برای دستگاه های خودپرداز به شمار بیایند، یک رفیق و همراه هستند.

چگونه باید از خوددریافت ها برای واریز وجه استفاده کرد؟

ابتدا با وارد کردن کارت و رمز آن در یک دستگاه خود دریافت وارد قسمت منو شوید. از بین گزینه های موجود، واریز وجه را انتخاب کنید ( وارد کردن رمز کارت می تواند در ابتدای کار پس از ورود کارت باشد یا اینکه بعد از انتخاب گزینه واریز وجه قرار داشته باشد). گزینه انتقال وجه به کارت خود را انتخاب کنید.

پس از این مرحله باید اسکناس های خود را در محل مخصوص وارد کنید. توجه داشته باشید ماکزیمم تعداد اسکناس شما باید 100 عدد باشد. اسکناس کمتر از هزار تومان و بیش از 100 هزار تومان در میان اسکناس ها موجود نباشد. بیش از 15 میلیون تومان وارد دستگاه نکنید. هم چنین شایان ذکر است دستگاه قابلیت تشخیص اسکناس جعلی را از میان اسکناس های واقعی دارد.

پس از وارد کردن وجه، دستگاه شروع به شمردن می کند و نتیجه را به صورت یک جدول به نمایش در می آورد. بسته به تنظیمات دستگاه ممکن است امکان اضافه کردن مجدد پول نقد به آن، در صورت لزوم، وجود داشته باشد. با تایید این قسمت، تراکنش مورد نظر انجام می شود. در صورتی که مشکلی در این مرحله وجود نداشته باشد پیام واریز موفقیت آمیز وجه به نمایش در می آید و شما می توانید رسید خود را دریافت کنید.

خوددریافت

سوالات متداول درباره خود دریافت ها

1- آیا دستگاه خوددریافت توانایی تشخیص انواع مختلف اسکناس دارد؟

بله، دستگاه می تواند اسکناس های مختلف را از یک دیگر تفکیک و در قسمت های مختلف جمع آوری کند.

2- آیا دستگاه خود دریافت توانایی تشخیص دادن اسکناس های جعلی را دارد؟

بله، این دستگاه می تواند اسکناس های جعلی را از واقعی تشخیص و تفکیک کند.

3- چقدر می توانم با دستگاه های خود دریافت پول واریز کنم؟

در حال حاضر بیشینه مبلغ واریزی 15 میلیون تومان در هر روز است. تعداد اسکناس ها باید ماکزیمم 100 عدد باشد.

4- آیا دستگاه خود دریافت، خود پرداز هم هست؟

بله، در اکثر دستگاه های خود دریافت طراحی شده امکان برداشت پول نیز وجود دارد.

بانکداری الکترونیک

اصطلاحات، واژگان وادبیات رایج بانکداری الکترونیک

هر کسب و کاری ادبیات رایج کاری خود را دارد، از خرید و فروش املاک گرفته تا خودرو یا تجارت‌های عمومی‌تر مثل لوازم خانگی و پوشاک. یک حرفه‌ای کسب و کار یا به‌اصطلاح کاسب کارکشته بهتر است درک دقیق و سریعی از مفاهیم مرتبط با کار خود داشته باشد.
اگرچه زمان و مسائلی که در ذات هر تجارت وجود دارد خواه ناخواه فعالان آن حوزه را با ادبیات رایج خود آشنا می‌کند، تلاش خودخواسته از طریق مطالعه کمک می‌کند مسیر پیشرفت سریع و ساده‌تر طی شود.
بانکداری الکترونیک و تجهیزات مرتبط با آن مثل خودپرداز و کارتخوان هم دارای ادبیات و اصطلاحات رایج خود هستند که برخی از واژگان آنها به دلیل تکرار زیاد نیاز به واشکافی مجدد ندارد. اما برخی دیگر از این اصطلاحات، خصوصا کلمات غیرفارسی نیاز به ترجمه یا شرح مختصری دارد.
این مطلب در واقع ترجمه مجدد یا شرح مختصری از اصطلاحات رایج در بانکداری الکترونیک با رویکرد تجهیزات رایج آن است که به سرمایه‌گذاران خودپرداز و دارندگان دستگاه کارتخوان کمک می‌کند شناخت بهتر و سریعتری از این کسب و کار داشته باشند.

پذیرنده

شخصی است حقیقی یا حقوقی که بر اساس قراردادی رسمی با سازمان، بانک یا شرکت معتبر از طریق ابزارهای معرفی شده (مثل خودپرداز، کارتخوان، درگاه پرداخت و غیره) توانایی دریافت یا انتقال وجه پیدا می‌کند.
برای مثال وقتی یک فروشگاه درخواست دریافت دستگاه کارتخوان می‌دهد به عنوان یک «پذیرنده» شناخته می‌شود. پذیرنده در بانکداری الکترونیک انواع مختلف دارد.
این تعاریف بسته به سامانه یا بستری است که خدمات پایه را ارائه می‌دهد برای همین ممکن است تعریف پذیرنده سیستمی در سامانه شاپرک با سایر شرکت‌ها تفاوت داشت باشد.

قرارداد پذیرنگی

بین دریافت کننده ثابت خدمات یک ابزار بانکی الکترونیک و ارائه کننده آن ابزار قراردادی منعقد می‌شود که به آن قرارداد، “پذیرندگی” می‌گویند. قرارداد پذیرندگی در واقع با بستر پذیرنده و ابزار آن مرتبط است.
در هر کشور، تابع قوانین بانکی و سازمانی مجموعه‌های بالادست خود است. که در ایران این قوانین توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ابلاغ و اعمال می‌شود.
تراکنش آن را معادل یا فارسی شده عبارت « transaction » می‌دانند.
این عبارت در الکترونیک و کامپیوتر دارای طیفی از معانی است. اما به طور خاص به اجرای دستورات در سیستم مدیریت بانک اطلاعاتی، تراکنش می گویند.
در بانکداری الکترونیک درخواست‌های ارسال شده برای اجرا، مانند درخواست برداشت، واریز، انتقال، اعلام مانده حساب، اصلاح مانده و مواری از این قبیل، «تراکنش» نامیده می‌شود.

ابزار پذیرش

به مجموعه امکانات سخت‌‌افزاری و نرم‌افزاری یک سیستم که امکان تراکنش را برای کاربر فراهم می‌کند «ابزار پذیرش» می‌گویند. متداولترین ابزارهای پذیرش عبارتند از کارتخوان، خودپرداز و درگاه‌های پرداخت آنلاین.
ابزارهای پذیرش به دو نوع سیستمی و غیرسیستمی تقسیم می‌شوند، اگرچه این تقسیم ‌بندی با توجه به گسترش انواع پذیرنده در تمامی شبکه‌های بانکی مورد تایید نیست.

شرکت PSP

به شرکت‌هایی که خدمات و بستر الکترونیک بین بانک و مشتری را فراهم می‌کنند شرکت PSP گفته می‌شود. در واقع یک شرکت PSP یک شرکت واسط بین بانک و مشتری است که در این بین ابزارهای متصل به خدمات هم از زیرساخت شرکت PSP استفاده می‌کند.
یک دارنده دستگاه کارتخوان یا خودپرداز نیازی نیست که با شرکت psp در ارتباط یا قرارداد باشد. زمانی که دارنده دستگاه درخواست می‌کند که کارتخوان یا خودپرداز از خدمات بانک خاصی استفاده کند، شرکت ارائه کننده دستگاه بهترین psp مورد تایید خود را معرفی و روند فنی و قانونی ارتباط را به صورت کاملا قانونی و امن فراهم می‌کند. در حال حاضر 12 شرکت psp در ایران فعال هستند.

شبکه شتاب

اولین شبکه مبادلات اطلاعات بین‌ بانکی ایران به صورت الکترونیکی است که در سال 1381 راه‌اندازی و فعال شد. این سوئیچ ملی که اصطلاحا «شبکه تبادل اطلاعات بانکی» نامیده شده و عبارت شتاب هم سرواژه همین جمله است در حال حاضر تبادل اطلاعات بانکی 30 بانک، موسسه مالی و قرض‌الحسنه را به عهده دارد.
همچنین این شبکه با اتصال شبکه شتاب به مرکز سوئیچینگ خارج از کشور، بین شبکه شتاب و شبکه‌های خارج از کشور در منطقه خلیج فارس اولین سوئیچ بین بانکی بین‌المللی را برای بانکهای کشور ایجاد کرد.
عبارت «خودپرداز متصل به شتاب» که در بالای بعضی از خودپردازها دیده می‌شود. در واقع تاکیدی است بر یکپارچگی و امکان ارتباط با تمامی شعب و موسسات رسمی متصل به شبکه بانکی کشور.

شبکه شاپرک

شاپرک یک نظام یکپارچه پرداخت است که از نظر قانونی زیر مجموعه بانک مرکزی محسوب شده و سهامداران آن بانک مرکزی و بانک‌های اصلی کشور هستند. این سامانه در سال 1391 فعال و وارد چرخه خدمات بانکداری الکترونیک شد.
با فعال شدن این بستر کلیه بانکهای کشور برای اتصال به سئویچ خدمات شرکت‌های psp ملزم هستند که به جای اتصال مستقیم به شبکه شاپرک متصل شوند که به لحاظ مدیریت اطلاعات و تامین امنیت خدمات پرداخت یک گام بسیار مهم و اساسی در بانکداری الکترونیک محسوب می‌شود.
اصطلاحات و عبارات بانکداری الکترونیک بسیار زیاد و خارج از حوصله این مقاله است. موارد اشاره شده با ترکیب و قرار گرفتن در واژگان مصطلح در کنار هم موجب خلق دهها عبارت جدید می‌شود.
مثلا وقتی از «پذیرنده» یا «صادر کننده» صحبت می‌کنیم اگر قبل از آن بانک پذیرنده، بانک صادر کننده، شرکت پذیرنده یا بستر پذیرنده قرار بگیرد خود این عبارات تعاریف متعددی خواهد داشت که در بخش‌های بعدی به شرح کوتاه عبارات پرکاربر این حوزه بیشتر خواهیم پرداخت.